سوالاتي در رابطه با لثه كه مردم مي پرسند : تا به حال برايتان پيش آمده است كه لثه‌هاي شما پيوره كرده باشد؟ حتما از خون‌ريزي و درد عفونت لثه‌هايتان به ستوه آمده‌ايد ولي پيوره نشانه اين است كه به لثه‌هايتان خوب نرسيده‌ايد…سوالاتي كه بيشتر مردم درباره سلامت لثه‌ها در ذهن‌شان دارند، مشترك است. ما در اينجا ۸ سوال اصلي مردم درباره سلامت لثه و پاسخ‌هاي آنها را براي شما آورده‌ايم.
۱) آيا راهي وجود دارد كه من بتوانم از سلامت لثه‌هايم مطمئن شوم؟
لثه سالم بين دندان‌ها را پر مي‌كند و از اين رو حالت كنگره‌اي دارد. رنگ آن صورتي متمايل به قرمز است و در فرد بالغ در حد طوق فاصله بين تاج و ريشه قرار دارد. بين لثه و دندان در حالت عادي شيار باريكي وجود دارد كه به آن شيار لثه مي‌گويند و عمقي حداكثر تا حدود ۳ ميلي متر دارد. سطح لثه در حالت طبيعي دان دان است. تغيير در هركدام از فاكتورهاي فوق مي‌تواند نشانه‌اي از بيماري لثه باشد.
۲) پلاك ميكروبي و جرم دندان چيست؟
پلاك ميكروبي لايه‌اي است نازك شامل باكتري‌ها و ميكروب‌ها كه به صورت يك پديده دايمي و در داخل دهان تمام افراد بالغ بر سطح دندان‌ها مي‌نشيند. اين لايه داراي مواد پروتئيني و سلول‌هاي پوششي و مواد ديگري با منشأ بزاقي است.
اما ساختمان اصلي اين پلاك از ميكروب‌ها تشكيل شده است. اگر يك گرم پلاك را به صورت خشك تهيه نماييم داراي دويست ميليارد(۰۰۰٫ ۰۰۰٫ ۰۰۰٫ ۲۰۰)باكتري است. اين لايه چسبنده بر سطح دندان با شستشوي آب برطرف نمي‌شود و بايد با روش‌هاي مكانيكي(مسواك زدن)آن را تميز نمود. با سخت شدن تدريجي پلاك ميكروبي لايه‌اي به نام جرم تشكيل مي‌گردد كه به علت داشتن سطح زبر، مقادير بيشتري پلاك ميكروبي را بر سطح خود نگه مي‌دارد.
۳) چرا بعضي لثه‌ها پيوره مي‌كند؟
از اين تعداد بي شمار ميكروب كه در پاسخ به سوال قبلي برايتان گفتم، عده‌اي براي لثه به شدت بيماري‌زا هستند و در صورت تميز نشدن دقيق دندان‌ها سبب بروز بيماري‌هاي لثه مي‌گردند. مهم‌ترين نوع بيماري‌هاي لثه عبارتند از ژنژيويت (التهاب لثه) و پريودنتيت (تخريب استخوان اطراف دندان).
در ژنژيويت كه به معناي التهاب لثه است، استخوان اطراف دندان سالم است ولي در پريودنتيت كه عامه مردم به آن پيوره مي‌گويند، استخوان اطراف دندان دچار تخريب مي‌گردد. همواره مسير پيشرفت بيماري لثه از ژنژيويت به سوي پيوره مي‌باشد. پس اگر بيماري لثه در مرحله اول كنترل گردد، مي‌توان از تخريب استخوان نيز جلوگيري نمود.
از مهم‌ترين علايم التهاب لثه مي‌توان به خون‌ريزي از لثه و تغيير رنگ لثه اشاره نمود. در بسياري از موارد قوام لثه در اثر التهاب، نرم و متورم مي‌گردد و گاهي اوقات لثه دچار افزايش حجم نيز مي‌گردد. تبديل ژنژيويت به پيوره معمولاً به دليل عدم رعايت كافي بهداشت دهان و در صورت مستعد بودن فرد خصوصاً از نظر عوامل ايمني بدن صورت مي‌گيرد.
علايم بيماري در اين موارد خون‌ريزي از لثه، بوي بد دهان، درد گنگ در فك‌ها، احساس درد بين دندان‌ها، احساس خارش در لثه، تمايل به فرو بردن مثلاً خلال دندان در بين دندان‌ها،ترشح چرك از لثه، لقي دندان، ريخته شدن خون روي بالش، جابه‌جا شدن دندان‌ها،گير كردن غذا بين دندان‌ها، آبسه در لثه و موارد ديگر مي‌باشد. از علايمي‌كه معمولاً موردنظر دندانپزشك مي‌باشد عميق شدن شيار لثه است كه همگام با تحليل استخوان صورت مي‌گيرد، تحليل استخوان نيز از روي راديوگرافي تعيين مي‌گردد.
۴) بيماري‌هاي قلبي باعث پيوره مي‌شوند؟
امروزه رابطه ميان بيماري‌هاي قلبي‌عروقي (تنگي عروق قلب) و عفونت‌هاي دهاني (خصوصاً بيماري‌هاي لثه) شناخته شده است. تنگي عروق قلب به صورت بروز يك لايه از سلول‌هاي مرده و كريستال‌هاي كلسترول و پروتئين و…. در داخل رگ‌هاي با قطر متوسط است كه به تدريج با ايجاد اين لايه به تنگ شدن عروق منجر مي‌گردد.
از مهم‌ترين عوامل مستعدكننده بيماري‌هاي قلبي و عروقي به فشار خون، بالا بودن كلسترول، كشيدن سيگار، سن، ديابت، استرس و كم‌تحركي اشاره مي‌گردد كه امروزه عفونت‌هاي دهاني و بيماري‌هاي لثه نيز به اين فاكتورهاي خطر اضافه مي‌گردد.
۵) از كجا بفهمم كه لثه‌ام بيمار شده‌است؟
خون‌ريزي از لثه، بوي بد دهان، درد گنگ در فك‌ها، احساس درد بين دندان‌ها، احساس خارش در لثه، تمايل به فرو بردن مثلاً خلال دندان در بين دندان‌ها، ترشح چرك از لثه، لقي دندان، ريخته شدن خون روي بالش، جابه‌جا شدن دندان‌ها، گير كردن غذا در بين دندان‌ها، آبسه در لثه به طور خلاصه بايد بدانيم كه فاكتورهاي ايمني‌ترشح شده در داخل بدن در اثر بيماري و التهاب لثه در ايجاد و افزايش پلاك‌هاي پلاكتي در داخل عروق قلب موثر است.
تحقيقات نشان داده‌اند كه در افرادي كه مبتلا به بيماري‌هاي قلبي و عروقي مي‌باشند ميزان بيماري‌هاي لثه بيش از افراد سالم است.
از آنجايي كه عامل اصلي تمام بيماري‌هاي لثه پلاك ميكروبي است، منطقي است قبل از ايجاد و پيشرفت بيماري در برطرف كردن آن بكوشيم.
۶) بهترين روش براي پيشگيري از پيوره چيست؟
بهترين راه نگهداري بهداشت دهان استفاده از مسواك مي‌باشد. حداقل دفعات توصيه شده براي مسواك زدن دو بار در شبانه روز مي‌باشد. از آنجايي كه بيش از تعداد دفعات مسواك زدن، روش مسواك زدن اهميت دارد، توصيه مي‌شود روش مسواك زدن را از دندانپزشك خود سوال نماييد. به نظر متخصصان لثه بهترين روش مسواك زدن دندان به اين ترتيب است: مسواك را با زوايه ۴۵ درجه نسبت به سطح دندان به سمت لثه نگه داريد و به مسواك حداقل ده تا پانزده مرتبه حركت لرزشي دهيد. سپس مي‌توانيد چند مرتبه مسواك را به سمت نوك تاج بچرخانيد.
اين عمل را ناحيه به ناحيه و سپس در سطح داخل دندان‌ها نيز انجام دهيد. از مسواك زدن روي سطوح جونده دندان‌ها نيز غافل نشويد. نواحي بين دندان‌ها را بايد با نخ دندان و در صورت باز بودن دندان‌ها از يكديگر با خلال دندان يا برس‌هاي بين دندان تميز نماييد.
معاينات منظم دوره‌اي ۶ ماه يكبار براي بررسي دندان‌ها و لثه‌ها هميشه توصيه مي‌گردد. به خاطر داشته باشيد هميشه پيشگيري از درمان بهتر است. پس با رعايت دقيق بهداشت دهان سعي كنيد از ايجاد بيماري‌هاي لثه جلوگيري نماييد. در صورت بروز علايم بيماري‌هاي لثه كه آنها را شناختيد، سعي كنيد قبل از ايجاد مراحل پيشرفته بيماري با كنترل منظم و درمان‌هاي ساده در نزد دندانپزشك خود از پيشرفت بيماري و از دست رفتن احتمالي دندان‌هاي ارزشمندتان جلوگيري نماييد.
۷) جرم‌گيري ميناي دندان را نازك مي‌كند؟
جرم به صورت فيزيكي بين لثه و دندان شما فاصله مي‌اندازد و چسبندگي لثه به دندان را از بين مي‌برد بنابراين لثه‌ها شل شده و تحليل مي‌روند. به همين علت است كه خيلي اوقات پس از جرم‌گيري تصور مي‌كنيد از بلندي لثه‌هايتان كاسته شده و بين دندان‌ها فاصله افتاده است اما حقيقت اين است كه لثه‌هاي شما در اثر وجود جرم، عقب نشسته‌اند و اين فاصله تا به حال توسط جرم پر شده بود و قابل رويت نبود. وقتي جر‌م‌ها را بر مي‌داريد، تازه متوجه مي‌شويد كه لثه‌هاي شما بر اثر وجود جرم تا چه‌اندازه تحليل رفته‌اند. جرم به عنوان كانوني براي رشد و فعاليت ميكروب‌هاي بيماري‌زا براي لثه شماست كه محصولات سمي اين ميكروب‌ها لثه‌ها را بيمار مي‌كند.
يك لثه سالم صورتي رنگ و براق بوده و محكم به سطح دندان چسبيده است اما ترشحات و مواد‌زايد ناشي از فعاليت اين ميكروب‌ها، موجب التهاب و عفونت لثه مي‌شود و به همين دليل است كه لثه در مجاور جر‌م‌ها، قرمز، شل و اسفنجي است. شاهكارهاي جرم به همين جا ختم نمي‌شود. به دنبال التهاب لثه، استخوان اطراف دندان نيز تحليل رفته و دندان با از دست دادن بافت‌هاي نگه دارنده خود به مرور زمان لق خواهد شد. جالب است بدانيد نتايج مطالعات جديد نشان داده‌اند، بيماري‌هاي لثه باعث تشديد بيماري‌هاي ساير اعضاي بدن مي‌شوند. سموم باكتري‌هاي موجود در جرم با انتشار در رگ‌هاي خوني لثه وارد سيستم گردش خون مي‌شود و مي‌تواند موجب بالا رفتن قند خون در افراد ديابتيك، تشديد بيماري‌هاي قلب و عروق و حتي زايمان زودرس شود.
فواصل جرم‌گيري براي افراد مختلف، متفاوت است. اگر بهداشت دهاني شما مناسب باشد، بيماري‌هاي لثه نداشته باشيد و ميزان مواد معدني بزاقتان كم باشد، احتمالاً در فواصل زماني بيشتري نياز به جرم‌گيري خواهيد داشت. هر ۶ ماه به دندانپزشك مراجعه كنيد تا نياز شما به جرم‌گيري را با توجه به شرايط تان پيش بيني كند.
۸) چند وقت به چند وقت بايد جرم‌گيري كنم؟
ميناي دندان با داشتن بيش از ۹۶ درصد مواد معدني يكي از سخت‌ترين مواد موجود در جهان است كه تنها الماس آن را تراش مي‌دهد. ابزارهاي جرم‌گيري از آلياژهايي ساخته شده‌اند كه به سختي الماس نيست و نمي‌توانند ميناي دندان را برداشته و به آن آسيب برسانند. در عين حال هنگام جرم‌گيري نوك وسيله فقط با جر‌م‌ها در تماس است و با رعايت اصول صحيح جرم‌گيري، هيچ خطري دندان و ميناي آن را تهديد نمي‌كند.
عوارض عدم استفاده از روش كاشت ايمپلنت دندان